Καστανή vs λευκή ζάχαρη: διαφέρουν τελικά;

Γράφει η διατροφολόγος Εβίτα Στόκα

Η χρήση της ζάχαρη στο σύγχρονο μοτίβο διατροφής έχει επικρατήσει εδώ και πολλά χρόνια και, παρόλο που υπάρχουν πολλά είδη, η λευκή και καστανή ζάχαρη είναι οι δύο πιο δημοφιλείς ποικιλίες. Είναι ευρέως γνωστό πως η αυξημένη πρόσληψη ζάχαρης έχει αρνητική επίδραση στην υγεία, ωστόσο συχνά ακούμε τον ισχυρισμό ότι η καστανή ζάχαρη υπερέχει διατροφικά. Στην πραγματικότητα όμως, οι ομοιότητες είναι περισσότερες από τις διαφορές τους. Σήμερα θα συγκρίνουμε τα δύο είδη ζάχαρης και θα εξηγήσουμε πως πολλές φορές οι ισχυρισμοί υγείας για ένα προϊόν μπορούν να είναι παραπλανητικοί.

Δεδομένου ότι η λευκή και η καστανή ζάχαρη προέρχονται από τις ίδιες καλλιέργειες, δηλαδή είτε το ζαχαροκάλαμο είτε το ζαχαρότευτλο, η σύστασή τους μοιάζει πολύ. Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες ποικιλίες καστανής ζάχαρης αποτελούνται από ένα μείγμα λευκής ζάχαρης και μελάσας, ενός είδους σιροπιού που προέρχεται από τη ζάχαρη. Η μελάσα ευθύνεται για το πιο σκούρο χρώμα της και αυξάνει ελαφρώς τη θρεπτική της αξία, με την πιο αξιοσημείωτη διατροφική διαφορά μεταξύ των δύο να είναι ότι η μαύρη ζάχαρη έχει ελαφρώς υψηλότερη περιεκτικότητα σε ασβέστιο, σίδηρο και κάλιο.

Καστανή VS λευκή ζάχαρη

Τούτου λεχθέντος, οι ποσότητες αυτών των μετάλλων στην καστανή ζάχαρη είναι ασήμαντες συγκριτικά με τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη, επομένως δεν μπορούμε να βασιστούμε σε αυτή ως καλή πηγή βιταμινών ή μετάλλων. Παραδείγματος χάριν, η ημερήσια απαίτηση ενός μέσου ανθρώπου σε ασβέστιο είναι περίπου 1000 mg και μία κουταλιά καστανής ζάχαρης αποδίδει μόλις 4 mg, ποσότητα δηλαδή σχεδόν αμελητέα. Επιπλέον, η καστανή ζάχαρη περιέχει ελαφρώς λιγότερες θερμίδες από τη λευκή ζάχαρη, όμως η διαφορά είναι πολύ μικρή. Συγκεκριμένα, ένα κουταλάκι του γλυκού (4 γραμμάρια) καστανής ζάχαρης παρέχει 15 θερμίδες, ενώ η ίδια ποσότητα λευκής ζάχαρης προσφέρει 16 θερμίδες.

Βλέπουμε λοιπόν πως αυτή η απειροελάχιστη διαφοροποίηση σε ορισμένα συστατικά έχει προωθηθεί ευρέως από τη βιομηχανία τροφίμων ως σημαντικό πλεονέκτημα της καστανής ζάχαρης, ενώ επί της ουσίας η διατροφική αξία είναι σχεδόν πανομοιότυπη. Μάλιστα, σε ό,τι αφορά το γλυκαιμικό δείκτη και άρα την επίδραση στο σάκχαρο αίματος και στην έκκριση ινσουλίνης,  η ανταπόκριση του οργανισμού δε φαίνεται να διαφέρει μεταξύ των δύο ειδών. Εκτός αυτού, η θερμιδική διαφορά τους είναι ασήμαντη και δεν έχει πρακτικά κάποιο αντίκτυπο στη συνολική ημερήσια θερμιδική πρόσληψη, συνεπώς η πεποίθηση ότι η καστανή ζάχαρη ενισχύει μία προσπάθεια απώλειας δεν ευσταθεί.

Εν ολίγοις, όποιο από τα δύο είδη ζάχαρης και αν επιλέξετε, η διατροφική αξία και η επίδραση στην υγεία είναι παρόμοια. Σε κάθε περίπτωση, η πρόσληψη των συνολικών πρόσθετων σακχάρων, είτε από λευκή είτε από καστανή ζάχαρη, συνιστάται να μην υπερβαίνει το 5-10% των ημερήσιων θερμίδων, ώστε να αποφευχθούν οι ενδεχόμενες δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία.

Εσύ ποια ζάχαρη χρησιμοποιείς;